طراحی هویت بصری برند

هویت بصری چیست؟

هویت بصری هویتی است که از سمت همه‌­ی محتواهای بصری تکرارشونده نشأت می‌­گیرد. لوگو، فونت حروف، پالت رنگی، نقوش گرافیکی، سربرگ‌­ها، بسته­‌بندی، پوشه، خودروهای حمل و نقل، عکس‌­ها، گرافیک پست‌های شبکه­‌های اجتماعی و موارد گرافیکی و تصویری دیگر، هویت بصری را شکل می‌­دهند. این هویت بصری یا شناسه‌­ی دیداری، به برندینگ کمک می‌­کند. به این شکل که یک هویت را از دیگری متمایز کرده و باعث شناخته شدن آن میان رقبا، معرفی آن در بازار و در پیش چشم مخاطبان و مشتریان می‌­شود.

اگر بخواهیم میان هویت بصری و مفهوم برند تمایز قائل شویم، باید بگوییم که هویت بصری روی جنبه‌­ی بصری بازنمایی برند متمرکز است و در مقابل، برند شامل محتواهای غیر بصری هم می­‌شود.

اهداف طراحی هویت بصری کدام‌­اند؟

1. برقراری ارتباط احساسی با مخاطبان
2. اطلاع­‌دهی به مخاطبان درباره­‌ی طبیعت یک برند و خدمات و سرویس‌­ها یا محصولات آن
3. متحد و یکسان کردن جنبه­‌های مختلف یک کسب و کار از طریق انسجام بصری

طراحی هویت بصری بر چه اساسی انجام می‌­شود؟

مرحله­‌ اول: تدوین یادداشت اولیه‌­ی طراحی

برای طراحی هویت بصری لازم است که قبل از شروع کار، روی مرتبط‌­ترین اطلاعات کار و کسب یا محصول تمرکز شود. هرچقدر که نکات کلیدی مورد نظر در یادداشت ابتدایی مرتبط­تر با اصل قضیه باشند، طراح نیاز کارفرما را بهتر درک کرده و بهترین راه حل بصری را پیشنهاد می‌­دهد. این یادداشت باید شامل موارد زیر باشد:

• وضعیت کسب و کار: اطلاعاتی با جزئیات از محصول یا کسب و کار و تاریخچه‌­ی آن
• موقعیت فعلی کسب و کار: استارتاپ، برندسازی دوباره یا گسترش آن
• توصیف جامعه­ی هدف: سن، جنسیت، درآمد و …
• کانال­های ارتباطی با جامعه­ی هدف: وب، ایمیل، موبایل، تلویزیون و…
• شناخت رقیبان اصلی و کلیدی
• مزایای رقابتی: فواید محصول تولید شده یا کسب و کار نسبت به دیگر گزینه‌­های موجود، مزایایی که در آن گزینه‌­ها یافت نمی­‌شود
• شخصیت محصول یا کسب و کار: هوشمند، سرحال، بازیگوشانه و …

 مرحله دوم: تحقیق و بارش فکری

تحقیق این مرحله از طراحی، با اطلاعاتی از قبیل

• مشخصات صنعتی
• مسائل فرهنگی جغرافیایی
• پرسونای مخاطب هدف

کامل می‌­شود. این اطلاعات انباشت شده، نهایتاً در فرایند mind mapping پردازش خواهند شد تا حرف‌­ها و ایده­هایی را که کسب و کار یا محصول را بازنمایی می­‌کنند تولید شوند. فرایند mind mapping به رهاسازی ارتباطات غیرمنتظره میان ایده‌­ها و حرف­ها کمک می­‌کند. جمع­­‌آوری اطلاعات، تحقیق، مایند مپینگ و کشف کانسپت­‌های مورد نظر، مراحلی هستند که تا پیدا کردن بهترین کانسپت­‌ها و طراحی­‌ها و فازهای طراحی؛ مدام تکرار می­‌شوند.

مرحله­‌ سوم: اتود زدن و طراحی

اتود زدن مزایای متعددی دارد. به طور مثال اجازه می­‌دهد تا کانسپت‌­های متعدد در کمترین زمان ظاهر شوند. هدف اتود زدن هم خلق محتواهای بصری­ای است که ایده‌­­ای را که توسط مایند مپینگ خلق شده بازنمایی کند. این اتودهای اولیه می­‌توانند به راحتی با یکدیگر مقایسه شوند تا در نهایت بهترین آنها انتخاب شود تا توسط کامپیوتر به مرحله­‌ی رندر برسد. این اتودها در ابتدا با رنگ­‌های مشکی و سفید طراحی می­‌شوند تا بیشترین تمرکز طراحی بصری روی شکل و فرم آنها و ارتباطشان با نوشته­‌ها باشد. سپس در مراحل بعد، با رنگ­های مختلف و همچنین سایزهای گوناگون مورد آزمایش قرار می­‌گیرند تا اطمینان حاصل شود که حاوی اطلاعات بصری مورد نظر برای ارائه  در زمینه­‌های گوناگون ماند وب، تبلیغات محلی و موارد دیگر هستند.

مرحله­ چهارم طراحی هویت بصری: مطالعه‌­ی بازخوردها و بازبینی

سپس دو یا سه تا از بهترین کانسپت­‌ها برای بررسی نهایی انتخاب می­‌شوند و به صورت مجزا در قالب لوگو، تایپوگرافی، شمای رنگی، سمبل­‌های دیگر، آیکون‌­ها و موارد دیگر نشان داده می­‌شوند تا کل هویت بصری را بسازند. راه بعدی نیز نشان دادن همه‌­ی آنها بر اساس مکان و موقعیت نمایش آنهاست: تبلیغات محیطی در ایستگاه‌­های وسایل نقلیه، وب، بروشور، وبسایت و…

در نهایت منطق بصری پشت هر ایده به صورت خلاصه توضیح داده خواهد شد. بر اساس بازخورد کارفرما هم در آخر کانسپت نهایی انتخاب شده و دوباره بررسی می­‌شود تا تأیید نهایی را بگیرد.

مهم­ترین عوامل موفقیت طراحی یک هویت بصری چیست؟

همانطور که گفته شد، هویت بصری بنا است نماینده­‌ی بصری یک کسب و کار یا محصول یا پروژه باشد. بنابراین طراحی آن تماماً با تکیه بر مواد اولیه و اطلاعات موجود انجام خواهد شد و در ادامه هم قرار است معرف همان اطلاعات باشد. از مهم­ترین نکاتی که باید هنگام طراحی هویت بصری به آنها توجه کرد این موارد هستند:

• هویت بصری باید منحصر بفرد و متمایز از دیگر هویت­‌های موجود طراحی شود. این مورد به تمایز یک برند یا رقبای دیگر برمی­‌گردد.
• هویت بصری باید در یاد بماند. بسیاری از لوگوها یا فونت‌­ها یا تایپوگرافی­‌ها هستند که در یاد ما مانده‌­اند و حتی اگر بخواهیم هم نمی‌­توانیم آنها را فراموش کنیم. هنگامی که با یک نوشته مشابه یک فونت مشخص از یک برند مواجه می‌­شویم، یا نام همان برن را به فونت می‌­دهیم یا می­‌گوییم شبیه آن برند طراحی فونت کرده است. در مرحله‌­ای بعد، حتی ممکن است یک رنگ در یک فرهنگ؛ تحت انحصار یک لوگو قرار بگیرد. بنابراین هرجایی که آن رنگ دیده شود، با نام همان برند به زبان خواهد آمد. این اتفاق برای برند تیفانی و رنگ «آبی تیفانی» افتاده است. یا به عنوان مثالی دیگر، شاید فرم سیب اکنون در انحصار برند اپل باشد و هر سیبی که بخشی از آن گاز زده نشان داده شود، یک کپی یا روگرفت از سیب معروف اپل به نظر آید. این اتفاق نه برای یک رنگ، بلکه برای پالت رنگی هم رخ می­دهد. از آنجایی که تمام موارد لوگو، رنگ، پالت رنگی و فونت جزو هویت بصری به شمار می‌­آیند، بنابراین می­‌دانیم که این برندهایی که از آنها نام برده شد در هویت بصری خود به حدی عمل کرده­اند که در یادها بمانند.
• انعطاف­‌پذیری هویت بصری. یک هویت بصری بنا نیست تا ابد یا تا آخر عمر یک برند به همان شکل بماند. همانطور که افراد و ایده‌­پردازان و صاحبان برند رشد می­‌کنند، این فرصت برای آنها وجود دارد که مدام خود را با دانش روز، شرایط موجود و البته ایده‌­های جدید به روز کنند. بنابراین باید امکان توسعه، به روز شدن و رشد این هویت بصری در طراحی­های آینده وجود داشته باشد.
• انسجام هویت بصری. از آنجایی که هویت بصری شامل موارد متنوعی می‌­شود (لوگو، رنگ، پالت رنگی، نقوش گرافیکی، سربرگ‌­ها، چاپ و بسته‌­بندی ، خودروهای حمل و نقل، عکس‌­ها، گرافیک پست­های شبکه‌های اجتماعی و فونت)، حفظ انسحام همه‌­ی این موارد کنار یکدیگر مهم است. در حقیقت اگر به زبان ساده‌­تر بسته­‌بندی یک ساز بزند و سربرگ یک ساز، کسی متوجه نخواهد شد که این دو برای یک برند هستند. بنابراین طراحی هویت بصری تا حدودی شکست می­خورد.

هویت بصری پیچیده‌­تر از این است که به دست فرد متخصص سپرده نشود

در نهایت آنکه بهتر است این کار به متخصص سپرده شود. ریزترین شکل­ها و زوایا و رنگ­ها در علوم تجسمی مهم هستند، بنابراین یک انتخاب اشتباه در طراحی یا حتی انتخابی که به اندازه­ی کافی قدرتمند نباشد، می‌­تواند طراحی هویت بصری را خدشه‌­دار کند.

به طور مثال شکل دایره نماد سکون است و شکل مثلت بسته به اینکه روی رأس یا ضلع قرار بگیرد نماد پویایی. لبه‌­های تیز و شفاف نماد پویایی و سرزندگی هستند و بعضاً می‌­توانند ارتباط مؤثر با مخاطب را خدشه‌­دار کنند. انتخاب هر کدام از این عناصر بصری و کیفیات، در تعیین هویت نقش مستقیم دارند. ممکن است با یک طراحی غلط، بخشی از مشتریان بالقوه از دست بروند و برند طور دیگری تعریف شود.

در آخر باید اضافه کرد که اطلاع از وضعیت بازار و تحلیل آن و البته مطالعه­‌ی مخاطبان یا مشتریان بالقوه هم متخصص خود را می­‌خواهد. بنا است که در هویت بصری بسته به نیاز، سلایق و شرایط مشتریان طراحی شود. چرا که اگر یک مخاطب با سن مشخص از این هویت بصری عبور کرده و به اشتباه تصور کند که محصول یا خدمات پیش رویش مناسب سن او نیست، این هویت بصری است که مرتکب اشتباه شده و روی مخاطبان خود مطالعه‌­ی کافی نداشته.