آیا در ایران عکاسی صنعتی درست تفهیم شده است؟
پیش از اینکه به محبوبیت و عدم محبوبیت، پولساز بودن عکاسی صنعتی در ایران یا موارد شناختی دیگر بپردازیم، باید معنای عکاسی صنعتی را تفهیم کنیم. بسیاری از افراد در ایران -چه مخاطبان و مشاهده‌کنندگان عکس و چه کارفرماها- با مفهوم عکاسی صنعتی آشنا نیستند و آن را به اشتباه با عکاسی تبلیغاتی یکی می‌دانند. در بعضی موارد نیز عکاسی صنعتی را فقط در محدوده عکاسی از کارخانه‌ها، پالایشگاه‌ها و مواردی از این قبیل جای میدهند. البته که عکاسی صنعتی عکاسی از این محیط‌ها، تجهیزات و ماشینآلات و حتی پرتره‌های محیطی از کارمندان درون محل کاری را نیز در برمی‌گیرد، اما معیار تفاوت این دو گرایش از عکاسی به محل عکاسی باز نمی‌گردد. حال آنکه تفاوت عکاسی تبلیغاتی و صعتی برای عکاسان حرفهای مشخص است و اگر کارفرما تعریف دقیقی از عکسی که می‌خواهد نداشته باشد می‌تواند از عکاس برای تفهیم خود درخواست کمک کند.
عکاسی تبلیغاتی از سیاست‌های تبلیغاتی و حربه‌های روانی استفاده میکند تا به طریقی مخاطب را فریب دهد. این شکل از عکاسی به محصول یا خدماتی که قرار است درون عکس به تصویر بیایند به خودی خود اعتماد نکرده و آنها را تغییر می‌دهد و بهتر میکند. در حقیقت عکاسی تبلیغاتی محصولات و خدمات را به بهترین نحو خود نشان می‌دهد حتی با وجود اینکه عکس‌هایی نمایشی شود. فراتر از این، عکاسی تبلیغاتی این حس را به مشاهده‌کننده خود القا میکند که به محصولات و خدمات درون عکس نیاز دارد و اگر از آنها بهره‌مند نشود شأن اجتماعی لازم را نخواهد داشت و از تجربه خوشبختی ناکام خواهد ماند. عکاسی تبلیغاتی به یک نظام و بستر وسیع‌تر و سیاست‌های تبلیغاتی کلان متصل است و دنبال معرفی چند و چون محصول نیست، بلکه دنبال خریدار است.
حال آنکه عکاسی صنعتی به هیچ وجه از این حربه‌های روانی استفاده نمیکند. عکاسی صنعتی عکسی ساده و گویا از خود محصول و خدمات در همان حالی است که وجود دارد. هیچ حسی القا نمیکند و در پی فریب دادن مشتری و مخاطب نیست. بلکه اطلاعاتی از قبیل اطلاعات ظاهری، اندازه، شکل و رنگ، کاربرد، نحوه کار کردن، نحوه پیش بردن خدمات، افراد خدمت‌رسان و محیط کاری را نشان میدهند. همانطور که اشاره شد، عکاسی صنعتی البته که شامل محصولات نیز می‌شود. این محصولات رو یا جلوی یک پس زمینه سفید قرار میگیرند و از جهات مختلف عکاسی می‌شوند تا درباره خصوصیات واقعی خود به خریدار و مخاطب آگاهی دهند. هیچ اکسسوار یا رنگ اضافی یا نورپردازی دراماتیکی این عکسها را همراهی نمیکند.
بنابراین اگر در ایران کارفرمایی از شما درخواست عکاسی صنعتی داشت یا شما به عنوان کارفرما پروژه‌ای کاری تعریف کرده بودید، ابتدا برای اطمینان به تعاریف یکسان از پروژه برسید. به طور مثال اگر یکی از دو طرف پروژه عکاسی از محصولات را عنوان کرد، باید روشن شود که عکاسی تبلیغاتی از محصولات مدنظر است یا عکاسی صنعتی از آنها.
آیا عکاسان صنعتی در ایران به عنوان یک صنف شمرده می‌شوند؟
پاسخ این سؤال مثبت است. انجمن عکاسان ایران یک ارگان کلان است که انجمن عکاسان تبلیغاتی، صنعتی و معماری ایران نیز زیرمجموعه‌ی آن به حساب میآید. این انجمن متشکل از عکاسان سه نوع گرایشی است که نامبرده شدند. یکی از نکات مثبت سایت انجام عکاسان تبلیغاتی، صنعتی و معماری ایران؛ وجود فایلی از تعرفه قیمت های عکاسی است. عکاسان و کارفرماها می‌توانند با استناد به نسخه‌ی به‌روزشده‌ی این تعرفه پروژه صنعتی تعریف کنند. نظارت بر آموزشگاه‌هایی که عکاسی صنعتی تعریف می‌کنند، چاپ کتب متنی و عکسی و برگزاری نمایشگاه‌هایی از پارهای از عکاسان صنعتی نیز در برنامه‌ی کاری این انجمن است.
آیا عکاس صنعتی در ایران جایگاه مقبولی دارد ؟
معمولاً متخصص شدن در هر رشته‌ای دستاوردهای محکمتر، بیشتر و ارزشمندتری دارد. در ایران نیز معمولاً عکاسان حرفهای یک یا دو و حداکثر سه گرایش نزدیک به هم را به عنوان حرفه تخصصی خود می‌شمارند. به طور مثال عکاسی تبلیغاتی و صنعتی؛ یا عکاسی پرتره و خبری؛ یا عکاسی طبیعت و حیاتوحش. حال آنکه عکاسی تبلیغاتی نیز خود به گرایش‌های مختلف تقسیم می‌شود و می‌تواند در حوزه مد و پوشاک و زیبایی در کار با مدلهای زنده تعریف شود یا کار با اشیاء بی‌جان.
اما در بعضی موارد بعید است که یک رشته تنها بتواند نیازهای مالی یک عکاس را فراهم کند. متأسفانه اکثر عکاسان ، علاوه بر انجام عکاسی صنعتی در ایران ، به شغل دومی مانند آموزش عکاسی، شغل‌های مدیریتی در اصناف و انجمنهای عکاسی، یا حتی بلاگری نیز روی می‌آورند. اما از طرفی می‌توان اطمینان خاطر داد که اگر یک عکاس صنعتی کار خود را به خوبی انجام دهد، لازم نیست که مانند شغل کارمندی تمام ساعات هفته را مشغول به کار باشد. با اینکه تعرفه قیمت تعریف شده و با آنکه بعضی از سودجویان قیمتهای غیرمنطقی خود را به افراد ناآشنا با عکس و عکاسی اعلام می‌کنند، عکاسانی که کیفیت کار خود را اثبات کرده‌اند به زودی فراموش نخواهند شد. ورود به دنیای عکاسی صنعتی و تبلیغاتی در ایران آسان است اما پایدار ماندن در آن راحت نیست و بعد از زمانی فرصت و زمان فقط برای عکاسانی است که پروژه‌های سادهای برای خود تعریف نمی‌کنند.
چرا که عکاسی صنعتی در ایران شامل پروژه‌های وسیع با زحماتی پیش‌بینی نشده نیز می‌شود که هر کسی نه می‌تواند آن را قبول کند و نه زحمتش را به خود می‌دهد. عکاسی از خودروهای سنگین مثالی از این پروژه هاست. این اشیاء به استودیو عکاسی خاص و وسیعی احتیاج دارند. علاوه بر این، نیازشان با ابزارهای نورپردازی و ابزارهای کنترل کننده نور موجود در بازار هم رفع نمی‌شود. بنابراین عکاس صنعتی با کمک گرفتن از خلاقیت، علم و ایدهپردازی خودش است که وسایل نورپردازی را فراهم میکند. خصوصاً در این پروژه‌ها که هرکسی آنها را انجام نمیدهد، نام عکاسان موفق مشخصتر و پررنگتر خواهد شد تا برای کارفرماها به اثبات برسد.
تعرفه عکاسی تبلیغاتی و صنعتی استودیو عکاسی ویزون
خلاقاته و هدفمند شروع کنید
پیشرفت عکاسی صنعتی در ایران چگونه بوده است؟
تا مدت زیادی، تفاوت فاحشی سلیقه عکاسان آکادمیک و کارفرماها در ایران حس می‌شد. عکاسان مجبور به تن دادن به سلیقه بازار بودند و کارفرمایان نیز بعضاً از کارهای نوآورانه و ساده عکسان صنعتی و تبلیغاتی رضایت نداشتند. اما در سال‌های گذشته این تفاوت کمتر شده است و نیاز و سلیقه همسوتر شده‌اند. یکی از علل این اتفاق، دسترسی همگانی به تصاویر و نمونه‌های موجود موفق غربی است. یک علت دیگر هم بالا رفتن آگاهی کار و کسب‌های ایرانی نسبت به اهمیت مشاوره با متخصصان است. کسب و کارها و صاحبان برند متوجه شده‌اند برای هر حرفهای باید سراغ متخصصان بروند. آنها همان اندازه که متخصصان مارکتینگ و بازاریابی را استخدام می‌کنند یا از آنها مشورت میگیرند، از عکاسان صنعتی حرفهای نیز کمک میگیرند تا به نتیجه بهتری دست یابند و بیشتر از اینکه سلیقه شخصی خود را بر عکاس صنعتی اعمال کنند؛ ابتدا نیاز خود را بیان کرده و از او به عنوان یک متخصص مشورت میگیرند. عکاس صنعتی نیز تواناییها و محدودیتهای عکس صنعتی را مطابق با هدف کارفرما برای آنها در جلسه مشاوره توضیح خواهد داد.
همچنین که صاحبان مشاغل دریافته‌اند برای پیشرفت و حتی بقا در بازار کار، مجبور به تولید محتوای تصویری و استفاده از عکس هستند تا کالا، خدمات و کارکنان خود را با بهترین وجهه کاری نشان دهند. به این ترتیب با وجود بالا رفتن قیمت دوربینها و به دنبال آن بالا رفتن هزینه استهلاک دوربین عکاسان صنعتی، باز هم کسب‌وکارها پروژه عکاسی صنعتی تعریف می‌کنند تا جایگاه خود را حفظ کنند. بنابراین عکاسان صنعتی در ایران با وجود دشواری در تهیه تجهیزات عکاسی تبلیغاتی و صنعتی ، قادر به حفظ شغل خود هستند.
